آبله مرغان چیست؟ تشخیص تا درمان

آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان (همچنین به عنوان آبله مرغان شناخته می شود) یک بیماری عفونی است که توسط ویروسی از خانواده ویروس هرپس به نام ویروس واریسلا زوستر ایجاد می شود . عفونت با آن یک بثورات بسیار خارش دار در سراسر بدن است. آبله مرغان برای افرادی که آن را نداشته اند یا واکسینه نشده اند بسیار مسری است. هنگامی که فردی مبتلا به آبله مرغان شد، ویروس واریسلا زوستر از بدن خارج نمی شود.

در سلول های عصبی واقع در نزدیکی نخاع به شکل غیرفعال پنهان باقی می ماند. سال ها بعد، ویروس می تواند دوباره فعال شود و باعث زونا شود. زونا با همان نوع بثورات آبله مرغان مشخص می شود، اما بسیار دردناک است. اگر فردی که آبله مرغان نداشته است با راش هرپس زوستر تماس پیدا کند، احتمال ابتلا به آبله مرغان بسیار زیاد است.

انواع بیماری آبله مرغان

آبله مرغان – عفونت اولیه با ویروس هرپس زوستر؛

زونا – فعال شدن مجدد ویروس واریسلا-زوستر نهفته.

آبله مرغان توسط یک ویروس ایجاد می شود. از طریق قطرات معلق در هوا یا در تماس مستقیم با بثورات پوستی منتقل می شود.

زونا توسط همان ویروس آبله مرغان ایجاد می شود. پس از آبله، ویروس در سیستم عصبی ریشه می‌گیرد و می‌تواند در سال‌ها به شکل زونا دوباره فعال شود. دلایل این فعال سازی مجدد مشخص نیست. اهمیت زیادی به کاهش ایمنی داده می شود. راش زونا به اندازه آبله مرغان مسری است.

علائم بیماری های ناشی از ویروس هرپس زوستر

ابله مرغان

بثورات تاولی خارش دار مشخصه آبله 10-21 روز پس از تماس با بیمار آبله مرغان رخ می دهد و حدود 10 روز ادامه می یابد. سایر علائم بیماری که ممکن است یک تا دو روز قبل از بثورات ظاهر شود عبارتند از:

تب؛

از دست دادن اشتها؛

سردرد؛

سردرد؛

ضعف عمومی.

بثورات دارای سه مرحله رشد هستند:

پاپول ها – جوش های صورتی برجسته که در چند روز اول ظاهر می شوند.

وزیکول ها – پاپول ها به حباب های کوچک پر از مایع شفاف تبدیل می شوند که حدود یک روز پس از ظاهر شدن می ترکند. این مایع حاوی ذرات ویروسی است که آن را به شدت مسری می کند.

پوسته ها – پوسته هایی که حباب های ترکیده را می پوشانند.

در چند روز اول بیماری دائماً جوش های جدید ایجاد می شود، بنابراین می توان هر سه مرحله راش را به طور همزمان مشاهده کرد. بیمار از 48 ساعت قبل از ظهور بثورات تا زمانی که تمام تاول ها با پوسته پوشانده شود، آلوده می شود.

در کودکان سالم، این بیماری خفیف است. در موارد شدیدتر، جوش های راش می توانند در گلو، چشم ها، مجرای ادرار، واژن و مقعد ظاهر شوند.

عوارض ابله مرغان :

عفونت باکتریایی پوست، بافت های نرم، استخوان ها، مفاصل و گردش خون (سپسیس)؛

کم آبی بدن؛

پنومونی؛

آنسفالیت – التهاب مغز؛

سندرم شوک سمی

زونا

بثورات زونا معمولاً قسمت کوچکی از یک طرف قفسه سینه را درگیر می کند (کلاسیک در مسیر یکی از دنده ها)، اما می تواند در یک طرف صورت، گردن و سایر قسمت های بدن نیز رخ دهد. بثورات دارای همان خصوصیات آبله مرغان است. علائم عفونت هرپس زوستر نیز عبارتند از:

درد، سوزش، سوزن سوزن شدن یا سوزن سوزن شدن در ناحیه بثورات؛

حساسیت به لمس در ناحیه بثورات؛

خارش؛

تب؛

سردرد؛

حساسیت به نور؛

خستگی آسان.

معمولا اولین علامت زونا درد است. در برخی از افراد، ممکن است بسیار شدید باشد و با علامت بیماری قلبی، ریوی یا کلیوی دیگر اشتباه گرفته شود. برخی از بیماران سندرم درد زوستر مانند بدون ایجاد بثورات پوستی دارند.

عوارض عفونت هرپس زوستر

نورالژی پس از هرپس – در برخی افراد درد مدت ها پس از ناپدید شدن بثورات باقی می ماند. زمانی اتفاق می‌افتد که فیبرهای عصبی آسیب ببینند و اطلاعات حسی نادرستی را از پوست به مغز ارسال کنند.

از دست دادن بینایی؛

آنسفالیت؛

فلج صورت؛

کاهش شنوایی؛

مشکلات تعادلی؛

عفونت باکتریایی پوست

عوامل خطر عفونت

افرادی که این بیماری را نداشته اند و واکسینه نشده اند در معرض خطر ابتلا به ویروس واریسلا زوستر هستند. این واکسن برای کسانی که با کودکانی که این بیماری را نداشته اند کار می کنند توصیه می شود. گروه های خطر برای ایجاد عوارض عبارتند از:

نوزادانی که مادرانشان آبله مرغان نداشته و واکسینه نشده اند.

نوجوانان و بزرگسالان – هر چه سن شما بالاتر به آبله مرغان باشد، بیماری شدیدتر است.

زنان باردار که آبله مرغان نداشته اند؛

سیگاری ها ؛

افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف – بیماران مبتلا به ایدز، بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی، بیمارانی که درمان مزمن با کورتیکواستروئیدها دارند.

هر کسی که آبله مرغان داشته باشد ممکن است به زونا مبتلا شود. عواملی که ممکن است شانس فعال شدن مجدد ویروس را افزایش دهند عبارتند از:

سن بالای 50 سال – این خطر با افزایش سن افزایش می یابد. برخی از کارشناسان تخمین می زنند که نیمی از افراد بالای 80 سال به زونا مبتلا می شوند.

سیستم ایمنی ضعیف :

ایدز؛

سرطان؛

شیمی درمانی و پرتودرمانی؛

مصرف کورتیکواستروئیدها.

پیشگیری از عفونت

موثرترین راه برای پیشگیری از آبله مرغان، واکسینه شدن علیه ویروس واریسلا زوستر است . در 98 درصد از واکسینه شدگان موثر است و در بقیه به میزان قابل توجهی از شدت بیماری می کاهد. توصیه می شود واکسینه شود:

کودکان خردسال – در برخی کشورها (مثلاً ایالات متحده آمریکا) واکسن آبله مرغان اجباری است و دو بار تزریق می شود – بین 12 تا 15 ماهگی و دوباره بین 4 تا 6 سالگی.

کودکان بالای 7 سال واکسینه نشده – کودکان بین 7 تا 12 سال می توانند هر دو دوز واکسن را در 3 ماهگی و کودکان 13 ساله در 4 هفته دریافت کنند.

بزرگسالان واکسینه نشده که آبله مرغان نداشته اند و در معرض خطر بالای عفونت هستند – کسانی که در سیستم های بهداشتی و آموزشی کار می کنند، به مناطقی که آبله مرغان شایع است سفر می کنند، ارتش، با کودکان خردسال و زنان در سنین باروری زندگی می کنند.

این واکسن برای استفاده در موارد زیر تایید نشده است:

 

باردار؛

افراد با سیستم ایمنی ضعیف؛

حساسیت به ژلاتین و آنتی بیوتیک نئومایسین.

اگر آبله مرغان نداشته باشید، زونا نمی تواند ایجاد شود. بنابراین واکسن آبله مرغان در برابر زونا نیز محافظت می کند.

تشخیص آبله مرغان و زونا

تشخیص هر دو بیماری معمولاً با بررسی بثورات صورت می گیرد. در صورت شک، آزمایش خون و بررسی میکروبیولوژیکی مایع کشت از بثورات ممکن است انجام شود.

درمان بیماری ابله مرغان

کودکان سالم مبتلا به آبله مرغان معمولاً نیازی به درمان ندارند. هنگامی که مبتلا می شوند، کودکان قرنطینه می شوند و انتظار می رود که بثورات به خودی خود از بین بروند. اگر خارش بسیار شدید باشد، ممکن است آنتی هیستامین برای تسکین علائم تجویز شود. از خاراندن جوش ها خودداری کنید، زیرا خاراندن می تواند منجر به زخم یا عفونت بثورات شود. اگر کودک شما نمی تواند خاراندن خود را متوقف کند، ناخن هایش را عمیقا کوتاه کنید و دستکش را روی دستانش بگذارید، به خصوص در شب.

 

شما می توانید خارش را با موارد زیر تسکین دهید:

با آب ولرم و جوش شیرین حمام کنید؛

لوسیون کالامین را روی بثورات بمالید.

مصرف فرنی مایع در صورتی که راش روی حفره دهان تاثیر گذاشته باشد.

در بیماران در معرض خطر بالای عوارض، درمان با داروی ضد ویروسی آسیکلوویر یا ایمونوگلوبولین وریدی باید در 24 ساعت اول پس از راش شروع شود. موارد شدید در بیمارستان درمان می شود.

زونا

درمان قطعی برای زونا وجود ندارد، اما درمان زودهنگام با داروهای ضد ویروسی (آسیکلوویر، والاسیکلوویر) روند بهبودی را تسریع کرده و از بروز عوارض جلوگیری می کند.

سندرم درد زونا تحت تأثیر موارد زیر است:

پچ کپسایسین؛

داروهای ضد تشنج، به عنوان مثال. گاباپنتین؛

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، به عنوان مثال. آمی تریپتیلین؛

کرم های حاوی لیدوکائین؛

داروهای حاوی مواد افیونی، به عنوان مثال. کدئین؛

تزریق موضعی کورتیکواستروئیدها و بی حس کننده های موضعی.

در نتیجه، آبله مرغان یک بیماری ویروسی است که به عنوان سرخک دوران کودکی طبقه بندی می شود. با توجه به این واقعیت که اپیدمی ها در زمان های خاصی رخ می دهد و خطر عوارض را نمی توان اجتناب کرد، اعتقاد بر این است که واکسیناسیون بیماری را از بین می برد.